Παρακολουθήσαμε την εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στη θεόσωστη επαρχία
του Παλαίφατου Πατριαρχείου Αντιοχείας. Στον ευλογημένο αυτό χώρο αναδύεται
ακόμη το άρωμα της συρόφωνης και ελληνόφωνης Εκκλησίας. Με τις γόνιμες
ανταλλαγές τους και την εμπνευσμένη διαρρύθμιση του βυζαντινού μέλους. Με τις
αντιφωνίες του Ψαλτηρίου και των τροπαρίων. Με τις ασύγκριτες μελωδίες των
αγίων μελωδών: Εφραίμ, Ρωμανού, Ιωάννη Δαμασκηνού, Κοσμά, Σαρούγ, Ισαάκ κ.ά. Με
την συρόφωνη και ελληνόφωνη Οκτώηχο, σήμα κατατεθέν του μυστηρίου της
Ανάστασης. Τέλος, με την αραβόφωνη Αναγέννηση!
Αναμέναμε η διορθόδοξη εκδήλωση βυζαντινής μουσικής του Λιβάνου να ήταν
εγκεντρισμένη στις παραπάνω αρχετυπίες του λειτουργικού μέλους. Να ήταν ένα
ιερό μνημόσυνο για τους Ορθόδοξους μελωδούς, αλλά και για τους διακεκριμένους
Μουσικοδιδασκάλους και Πρωτοψάλτες, ιδιαίτερα της νεωτερικής εποχής: Ιάκωβο
Ναυπλιώτη, Δημήτρη και Ηλία Αλ Μουρ και τους μαθητές τους, που διέσωσαν
μνημοτεχνικά το έργο των μελωδών.
Αντίθετα, η Διορθόδοξη μουσική εκδήλωση του Λιβάνου αναλύθηκε σε
φωνητικές εξάρσεις μεταποιημένων μεταγενέστερων αργών μελωδιών τύπου σύγχρονου
τηλεοπτικού show. Κυριάρχησαν
δηλαδή μονωδίες και χορωδιακές παρεμβάσεις με αντιαισθητικές και ανταγωνιστικές
οξυφωνίες σε αυτονομημένη, ουσιαστικά,
βάση. Δεν υπήρχε δηλαδή ένας γενικότερος σχεδιασμός και ένα μορφοποιημένο,
συλλογικά, πρόγραμμα που να αποτρέψει οποιοδήποτε κορεσμό του ακροατηρίου.
Γενικότερα, παρά το γεγονός ότι υπήρχαν μονωδιακές και χορωδιακές δυνατότητες,
έλειπε σε μεγάλο ποσοστό το κλασσικό ρεπερτόριο ακόμη και στις ψάλτριες, που
χρησιμοποίησαν νεωτερικές ανδρικές παρτιτούρες ψαλτικών οξυφωνικών τάσεων. Περιπτώσεις
του λειτουργικού Τυπικού, που συνιστά πραεία φωνή.
Σε τελική ανάλυση από την μουσική εκδήλωση του Λιβάνου έλειπε το
λειτουργικό ύφος και ήθος. Πρέπει δε να κατανοηθεί ότι, οποιαδήποτε προσπάθεια
μετακίνησης του εκκλησιαστικού λειτουργικού άσματος σε δημόσιους χώρους,
επιβάλλεται και πρέπει να είναι υποδειγματική. Να προετοιμάζει, δηλαδή, και
τους μουσικούς και το ακροατήριο για τη θεία λατρεία και όχι να αλλοιώνει με
κοσμικούς συνειρμούς τον μοναδικό αγιοπνευματικό χαρακτήρα του μέλους που είναι
ο αναστάσιμος εγκαινισμός όλης της Κτίσης. Έτσι, περιφρονητικά, θα δοθεί τέλος
στο διασυρμό των ιερών κειμένων και της μουσικής, που προωθείται ασύστολα στην
Τηλεόραση και το Διαδίκτυο, μάλιστα από ψάλτες και κληρικούς!
